Chính sách công nghiệp của Hoa Kỳ thời kỳ tổng thống Obama

15/03/2018

Chính sách công nghiệp của Hoa Kỳ là một vấn đề quan trọng, không chỉ được nghiên cứu bởi các chuyên gia của Hoa Kỳ mà các nhà khoa học của nhiều nước công nghiệp phát triển quan tâm nghiên cứu.

Chính sách công nghiệp của Hoa Kỳ là một vấn đề quan trọng, không chỉ được nghiên cứu bởi các chuyên gia của Hoa Kỳ mà các nhà khoa học của nhiều nước công nghiệp phát triển quan tâm nghiên cứu.

Đầu tiên, phải kể đến vai trò hết sức quan trọng của công nghiệp Hoa Kỳ đối với nền kinh tế. Nhiều chuyên gia nhận định vai trò của ngành công nghiệp là hết sức quan trọng với toàn bộ nền kinh tế, an ninh quốc gia và sự thịnh vượng của người Mỹ. Ngành công nghiệp Hoa Kỳ hiện nay chiếm 12% GDP và 11% lực lượng lao động khu vực tư nhân. Không chỉ là việc tạo ra số lượng lớn việc làm trực tiếp trong ngành, ngành công nghiệp còn giúp tạo ra việc làm gián tiếp cho nhiều ngành liên quan như các nhà nghiên cứu, các nhà phát triển công nghệ, thiết kế sản phẩm, vận hành bảo dưỡng......cũng như kế toán, nhân viên ngân hàng, luật sư. Trong đó, nhiều việc làm trong nghiên cứu công nghệ cao và sáng tạo. Vấn đề hiện nay là nhiều công ty đa quốc gia trong ngành để tìm kiếm lợi nhuận đã chuyển cơ sở sản xuất ra nước ngoài với chi phí nhân công rẻ hơn và dễ thâm nhập hơn vào những thị trường rộng lớn đầy tiềm năng và rất nhiều việc làm của Hoa Kỳ đã bị mất đi.

Những tranh luận đã diễn ra xung quanh chính sách công nghiệp của Hoa Kỳ, nhiều học giả nhận định Hoa Kỳ cần thực hiện chính sách công nghiệp tổng thể thay vì những chính sách nhỏ lẻ như hiện nay. Từ những năm 1980 khi làn sóng hàng hóa Nhật Bản tràn vào thị trường Hoa Kỳ khiến cho số lượng việc làm trong ngành công nghiệp của nước này liên tục suy giảm, hiện nay được lật lại để xem xét khi làn sóng hàng hóa từ Trung Quốc tràn vào thị trường Hoa Kỳ từ những năm 2000. Một số quan điểm cho rằng số lượng việc làm trong ngành công nghiệp mất đi do lực lượng lao động trong ngành không còn khả năng cạnh tranh và cũng giống như quá trình chuyển đổi trước đó trong ngành nông nghiệp số lượng việc làm này sẽ chuyển dần sang tham gia vào lực lượng lao động trong ngành dịch vụ. Nhưng một số nhà kinh tế  ủng hộ quan điểm “ công nghiệp kết hợp dịch vụ” đại diện là hai nhà kinh tế Stephen Cohen and John Zysman trong một nghiên cứu vào những năm 1980 lập luận rằng mỗi công việc trong ngành công nghiệp tạo ra nhiều công việc gián tiếp khác cho ngành dịch vụ như thiết kế sản phẩm, vận hành và bảo dưỡng, vận chuyển, kế toán và luật...Hơn nữa, công nghệ càng phát triển lại càng tạo ra nhiều việc làm cho ngành dịch vụ liên quan.

Thứ hai, trong suốt thời gian dài qua chínhh phủ Hoa Kỳ không có một chính sách công nghiệp tổng thể rõ rang. Những chính sách công nghiệp của Hoa Kỳ được biết đến thông qua các chính sách hỗ trợ giáo dục đào tạo, chính sách phát triển khoa học công nghệ, chính sách thương mại…Một số ít ngành công nghiệp được hỗ trợ đặc biệt như công nghiệp chế biến dược phẩm, công nghiệp hàng không vũ trụ, công nghiệp ô tô…

Tổng thống Obama trong một bài phát biểu khi mới nhậm chức cũng đã tuyên bố phục hồi ngành công nghiệp và đem lại việc làm cho người Mỹ. Trong hai nhiệm kỳ của mình, chính phủ của tổng thống Obama được đánh giá là thực hiện nhiều chính sách mạnh mẽ hơn trong thúc đẩy phát triển công nghiệp so với tổng thống tiền nhiệm. Nhiều học giả cũng ủng hộ quan điểm này và trong nhiều nghiên cứu đã kêu gọi phục hưng ngành công nghiệp Hoa Kỳ. Xa hơn, một số học giả của Hoa Kỳ còn chỉ ra chính phủ cần phải thực hiện một chính sách công nghiệp tổng thể thay vì những chính sách nhỏ lẻ như hiện nay.

Vậy trong 2 nhiệm kỳ của Obama, chính phủ đã thực hiện những chính sách gì để phát triển công nghiệp của Hoa Kỳ. Hiệu quả của những chính sách này đối với ngành công nghiệp Hoa Kỳ hiện nay thế nào. Triển vọng về những kịch bản mà Hoa Kỳ sẽ thực hiện trong tương lai sẽ có ảnh hưởng tới ngành công nghiệp của Hoa Kỳ trong tương lai ra sao. Xa hơn, những nước đang có sản phẩm cạnh tranh trực tiếp với những sản phẩm công nghiệp của Hoa Kỳ cũng như những nước muốn nhập khẩu, tiếp cận công nghệ sản  xuất hiện đại của Hoa Kỳ sẽ bị tác động bởi những chính sách mà chính phủ Hoa Kỳ đã và sẽ thực hiện. Từ những lý do quan trọng trên tôi đã lựa chọn đề tài : “Chính sách công nghiệp của Hoa Kỳ thời kỳ tổng thống Obama” cho đề tài cấp cơ sở của mình.

Đề tài gồm 3 chương:

Chương 1 Tổng quan chính sách công nghiệp của Hoa Kỳ

Chương 2: Chính sách hỗ trợ phát triển công nghiệp thời kỳ tổng thống Obama

Chương 3: Triển vọng của ngành công nghiệp Hoa Kỳ


Ths.Nguyễn Đăng Linh


Xem tin phát hành ngày:
Tạp chí khoa học xã hội và nhân văn trên sóng truyền hình VTV2 (04/12/2018) Viện Hàn Lâm Khoa Học Việt Nam (06/12/2014) Tiết mục của Viện Kinh tế chính trị Thế giới (06/12/2015)

CỔNG THÔNG TIN VIỆN NGHIÊN CỨU CHÂU MỸ

Bản quyền thuộc về Viện nghiên cứu Châu Mỹ

Địa chỉ: Tầng 11 tòa nhà số 1, Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội.

Điện thoại: (846) 2730427 Fax: (846) 2730427

Email: vias@vass.gov.vn