Vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Viện Nghiên cứu Châu Mỹ được qui định Theo Điều lệ tổ chức và hoạt động của Viện KHXH Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định số 1213/QĐ-KHXH ngày 29/7/2005 của Chủ tịch Viện KHXH Việt Nam.
Nhiệm vụ, quyền hạn:
1) Trình Chủ tịch Viện Khoa học xã hội Việt Nam chiến lược, quy hoạch, kế hoạch 5 năm và hàng năm, tổ chức thực hiện sau khi được phê duyệt.
2) Nghiên cứu cơ bản, toàn diện về khu vực Châu Mỹ, về Hoa Kỳ và các quốc gia khác trong khu vực Châu Mỹ.
3) Nghiên cứu quan hệ hợp tác phát triển của Hoa Kỳ với các quốc gia khác thuộc khu vực Châu Mỹ với Việt Nam.
4) Kết hợp nghiên cứu cơ bản với đào tạo trong lĩnh vực nghiên cứu Châu Mỹ; thực hiện đào tạo và đào tạo sau đại học theo quy định của pháp luật; tham gia phát triển nguồn nhân lực có trình độ cao theo yêu cầu của Viện Khoa học xã hội Việt Nam và các cơ quan khác.
5) Theo chức năng tổ chức thẩm định và tham gia thẩm định về mặt khoa học các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội ở các bộ, ngành, địa phương theo sự phân công của Viện Khoa học xã hội Việt Nam.
Thực hiện các tư vấn khoa học phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của Viện.
6) Tổ chức hợp tác quốc tế về nghiên cứu và đào tạo theo quy định hiện hành.
7) Trao đổi thông tin khoa học với các cơ quan trong và ngoài nước theo qui định; quản lý tư liệu, thư viện của Viện; xuất bản các ấn phẩm khoa học; phổ biến các kết quả nghiên cứu khoa học, truyền bá các kiến thức khoa học tới quảng đại quần chúng.
8) Quản lý về tổ chức bộ máy, biên chế, tài sản và kinh phí của Viện theo các quy định, chế độ của Nhà nước và của Viện Khoa học xã hội Việt Nam.