Tìm kiếm

Số tháng 10/2020 (271)

15/11/2020

176 Thái Hà, Đống Đa, Hà Nội

Viện NC Châu Mỹ

ISSN 2354-0745

http://vias.vass.gov.vn/

chaumyngaynay@gmail.com

024.66729614

Quan hệ quốc tế:

ĐINH CÔNG TUẤN: Nhìn lại chiến lược an ninh quốc gia của Mỹ dưới thời Tổng thống Donal Trump.
Tóm tắt: Kể từ khi Tổng thống Mỹ R. Reagan cầm quyền đến nay, trải qua 6 đời tổng thống, Mỹ đã đưa ra khoảng 16 bản báo cáo chiến lược an ninh quốc gia. Cụ thể, Tổng thống R. Reagan có 2 chiến lược, Tổng thống G. Bush (cha) có 2, Tổng thống G. Bush (con) có 2, Tổng thống B. Clinton có 7, Tổng thống B. Obama có 2 và Tổng thống D. Trump có 1. Tuy nhiên, Chiến lược An ninh Quốc gia của Tổng thống D. Trump được đánh giá là bản báo cáo hay nhất, cụ thể, chi tiết và thiết thực nhất. Bản báo cáo lần này không quá đề cao những vấn đề lý thuyết, mà dựa vào chủ nghĩa hiện thực và các kết quả thực tiễn. Sợi chỉ đỏ xuyên suốt của chiến lược này là muốn thay đổi nước Mỹ, với mục tiêu “American First” (nước Mỹ trên hết), lãnh đạo toàn cầu.
LỘC THỊ THỦY: Những nhân tố làm cản trở tiến trình bình thường hóa quan hệ Mỹ - Triều dưới thời Tổng thống Donal Trump.
Tóm tắt: Dưới thời Tổng thống Donald Trump tiến trình bình thường hóa quan hệ Mỹ - Triều tiếp tục gặp phải nhiều cản trở do sự khác biệt về ý thức hệ, chế độ chính trị, mâu thuẫn về lịch sử, tình hình mỗi nước và các nhân tố nước lớn bên ngoài. Tuy nhiên, các yếu tố này không phải là sản phẩm của thời Trump, mà nó được bắt nguồn từ các di sản của cuộc Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953)1 và các tác động từ Hiệp ước (Yalta2, Postdam3) phân chia bán đảo Triều Tiên mà các nước đồng minh thắng trận đã xác lập trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Bài viết này tập trung phân tích các nhân tố bên trong, bên ngoài tác động đến tiến trình bình thường hóa quan hệ giữa Mỹ và Triều Tiên, sau đó, đưa ra một số đánh giá và dự báo về tiến trình này trong thời gian tới.

Chính trị - Luật:

NGUYỄN ANH CƯỜNG - BÙI THỊ HOA: Nhận thức và hành xử đối ngoại theo giá trị tự do của Mỹ.
Tóm tắt: Tự do không chỉ được coi là “giá trị căn bản trong hệ giá trị niềm tin” của người Mỹ mà từ sớm đã được coi là một công cụ giá trị điển hình để hướng tới thực hiện “Sứ mệnh đặc biệt của Mỹ là trở thành hình mẫu dân chủ của toàn thế giới”. Kể từ giữa thế kỷ XX, cùng với việc phô trương sức mạnh kinh tế và quân sự, nước Mỹ đã khéo léo sử dụng những giá trị bản sắc tích cực: “tự do”, “dân chủ”, “nhân quyền” trong công cuộc xây dựng uy tín, hình ảnh quốc gia, sức mạnh mềm văn hóa, tư tưởng của Mỹ đối với toàn thế giới. Tuy nhiên, nhận thức và hành xử đối ngoại theo giá trị tự do của Chính quyền Mỹ không phải luôn luôn nhất quán; trong rất nhiều trường hợp, đôi khi các lợi ích kinh tế, chính trị, quân sự thực dụng mới là ưu tiên trong các chính sách và hành xử đối ngoại của Mỹ chứ không phải là bản thân giá trị “tự do”, “dân chủ”, hay “nhân quyền”. Tất cả những nội dung đó được bài viết phân tích chủ yếu trong thế kỷ XX. Qua đó, có thể thấy được sự chuyển mình mạnh mẽ của nước Mỹ từ một cường quốc mới nổi sang “một thế lực toàn cầu”, và dần xác lập vị trí “siêu cường” số một thế giới.
TRỊNH ĐÌNH VIỆT - NGUYỄN DUY DŨNG: Cạnh tranh chiến lược Mỹ - Trung ở Biển Đông và tác động tới Việt Nam.
Tóm tắt: Từ kết quả đạt được trong quá trình đàm phán, ký kết và thực thi Hiệp định phân định biên giới trên bộ, năm 2000 Việt Nam và Trung Quốc tiếp tục ký kết Hiệp định phân định lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa trong vịnh Bắc bộ; cùng thời gian này, hai nước ra Tuyên bố chung về hợp tác toàn diện trong thế kỷ mới… Những kết quả trên đã đem lại cho cộng đồng thế giới và khu vục niềm tin, hy vọng thế kỷ XXI Biển Đông sẽ trở thành vùng biển của hòa bình, hợp tác và phát triển. Tuy nhiên, thực tế những năm gần đây những hành động đơn phương của một số quốc gia đã làm cho tình hình Biển Đông trở nên rối ren hơn, các mâu thuẫn, tranh chấp phức tạp hơn với mức độ vượt ra khỏi khu vực, trở thành vấn đề của quốc tế với nhiều chủ thể cùng tham gia. Một trong những chủ thể có tầm ảnh hưởng, là một trong số những nguyên nhân dẫn tới những mâu thuẫn phức tạp hiện nay chính là sự cạnh tranh lợi ích cốt lõi giữa Trung Quốc và Mỹ ở khu vực Biển Đông.

 Kinh tế - xã hội:

VŨ THỊ THÚY NGA: Phát triển nông nghiệp hữu cơ tại Hoa Kỳ hiện nay.
Nông nghiệp hữu cơ hiện đang là một điểm sáng với sức tăng trưởng nhanh nhất trong nông nghiệp của Hoa Kỳ. Với phương pháp sản xuất nhằm phát triển các hệ thống sản xuất bền vững về mặt môi trường và kinh tế, nông nghiệp hữu cơ đã tạo ra nhiều lợi ích quan trọng cho kinh tế, xã hội và môi trường, giảm sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật và đảm bảo an toàn cho các hệ sinh thái. Điều này đã làm nông nghiệp hữu cơ trở thành khu vực đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết các thách thức trong sản xuất và tiêu thụ thực phẩm trong tương lai. Trên cơ sở phân tích vai trò và thực trạng nông nghiệp hữu cơ của Hoa Kỳ, bài viết rút ra một số nhận xét về phát triển nông nghiệp hữu cơ hiện nay của Hoa Kỳ.
NGUYỄN TIẾN ĐỨC - NGUYỄN TIẾN DŨNG: Ảnh hưởng của tiêu dùng tới tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Tóm tắt: Với tầm quan trọng của sự tăng trưởng kinh tế của mỗi quốc gia, hệ thống nghiên cứu về yếu tố ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế ngày càng hoàn thiện. Mặc dù còn tồn tại nhiều quan điểm đối lập về tính chất và mức độ tác động, nhưng các nghiên cứu đa phần thống nhất với nhau về những yếu tố có tác động đáng kể nhất. Tiêu dùng hộ gia đình, đầu tư tư nhân, chi tiêu của chính phủ và xuất khẩu ròng là bốn yếu tố cơ bản tác động tới GDP, vì vậy sự thay đổi của các chỉ tiêu này sẽ quyết định đến mức độ tăng trưởng kinh tế của một đất nước. Mặc dù vậy, nếu so sánh với số lượng các nghiên cứu về mối quan hệ giữa các yếu tố tới tăng trưởng kinh tế thì số lượng các nghiên cứu về mối quan hệ giữa tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế vẫn còn hạn chế, đặc biệt trong phạm vi Việt Nam thời gian qua. Bài viết này nhằm tổng quan lý thuyết về mối quan hệ giữa tiêu dùng với tăng trưởng kinh tế và đánh giá mối quan hệ giữa hai chỉ tiêu này ở Việt Nam trong giai đoạn 2010-2018.

Văn hóa - Lịch sử:

NGUYỄN KIM ANH: Xu hướng thay đổi trong hôn nhan và gia đình Mỹ hiện nay.
Tóm tắt: Từ những năm 1990 đến nay, hôn nhân, gia đình Mỹ có nhiều thay đổi mạnh mẽ mang tính xu hướng về cấu trúc, hình thái, quy mô và các mối quan hệ trong gia đình, điều đó có ảnh hưởng đến nhiều mặt của đời sống xã hội Mỹ. Một trong những thay đổi rõ nhất trong hôn nhân và gia đình là xu hướng: kết hôn muộn, lười sinh con, hôn nhân qua mạng, kết hôn đa sắc tộc và thích sống độc thân; gia tăng các gia đình cha mẹ đơn thân; sinh con ngoài hôn nhân và sinh ít con ngày càng tăng trong các gia đình Mỹ; độ tuổi kết hôn trung bình ngày càng cao hơn; chung sống không kết hôn, sống thử tiếp tục ngày càng nhiều, đặc biệt là giai đoạn tiền hôn nhân và xu hướng nhiều người trẻ muốn sống cùng cha mẹ ngại sống tự lập. Trên cơ sở tìm hiểu một số xu hướng thay đổi trong hôn nhân và gia đình Mỹ hiện nay, bài viết chỉ ra nguyên nhân và dự báo triển vọng của những xu hướng trên ở Mỹ.

Thông tin:

Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada.

 

Tạp chí khoa học xã hội và nhân văn trên sóng truyền hình VTV2 (04/12/2018) Viện Hàn Lâm Khoa Học Việt Nam (06/12/2014) Tiết mục của Viện Kinh tế chính trị Thế giới (06/12/2015)

CỔNG THÔNG TIN VIỆN NGHIÊN CỨU CHÂU MỸ

Bản quyền thuộc về Viện nghiên cứu Châu Mỹ

Địa chỉ: Tầng 11 tòa nhà số 1, Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội.

Điện thoại: (846) 2730427 Fax: (846) 2730427

Email: vias@vass.gov.vn